Andrzej Kreütz Majewski
Data i miejsce urodzenia |
19 września 1936 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
28 lutego 2011 |
Narodowość | |
Odznaczenia | |
Andrzej Kreütz Majewski[1] (ur. 19 września 1936 w Brdowie, zm. 28 lutego 2011 w Warszawie)[2] – polski scenograf, malarz i pedagog. Laureat wielu prestiżowych nagród i wyróżnień. Absolwent krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych (1959) i Akademii Sztuk Pięknych w Rzymie (1962). Twórca około 160 scenografii w teatrach operowych i dramatycznych.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jako scenograf debiutował w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie oprawą plastyczną do dramatu Słowackiego „Horsztyński” (1959). W 1962 r. rozpoczął współpracę z warszawskim Teatrem Wielkim premierą „Święta wiosny” Igora Strawinskiego. W tym samym teatrze i jeszcze w tym samym roku zrealizował scenografię do przedstawień: „Syn marnotrawny” Debussy’ego, „Judith” Honeggera, „Czerwony płaszcz” Nono i „Trójkątny kapelusz” de Falli. W 1966 r. otrzymał nominację na stanowisko naczelnego scenografa Teatru Wielkiego w Warszawie, którą pełnił do 2005 r., kiedy to z dniem 31 lipca 2005 r. przeszedł na emeryturę.
Poza wieloma realizacjami na scenie Teatru Wielkiego oraz innych polskich teatrów – był autorem scenografii w renomowanych teatrach świata w: Amsterdamie, Ankarze, Atenach, Barcelonie, Berlinie, Bonn, Buenos Aires, Buffalo, Detroit, Dortmundzie, Essen, Genewie, Hamburgu, Kolonii, Lizbonie, Londynie, Los Angeles, Madrycie, Mediolanie, Meksyku, Monachium, Moskwie, Nowym Jorku, Oslo, Paryżu, Pradze, San Francisco, Tel Awiwie, Turynie, Vancouverze, Wiedniu i Zurychu. Najbardziej znaczące realizacje zagraniczne artysty to: „Samson i Dalila” Saint-Saënsa (Opera w Kolonii), opery Richarda Straussa: „Salome” (Covent Garden w Londynie) i „Elektra” (Opera Hamburska, Opera Paryska, Teatro Sao Cárlos), „Gra w zabijanego” Ionesco (Burgtheater w Wiedniu), „La Passione” (Piccolo Teatro di Milano), „De temporum fine comoedia” Orffa (Festiwal w Salzburgu) „Dafnis i Chloe” Ravela (Bühnen der Stadt Bonn), „Jeremiasz” Ebena (Národni Divadlo w Pradze) „Don Giovanni” Mozarta (Théatre Municipal w Luksemburgu).
Zajmował się również z powodzeniem reżyserią teatralną (np.: „Pasja” Krzysztofa Pendereckiego – Teatr Wielki, Warszawa 1979, lub: „Król Roger” Karola Szymanowskiego – Teatr Wielki, Warszawa 1983).
Jest patronem Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Kościelcu[3]. Jest potomkiem Aleksandra Cypriana von Kreutza i Cypriana von Kreutza, właścicieli Kościelca i budowniczych tamtejszego pałacu, siedziby szkoły[4].
Odznaczenia i nagrody
[edytuj | edytuj kod]- 1961 – II nagroda za projekt scenografii do „Hamleta” Szekspira na Biennale Sztuki w Paryżu,
- 1963 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki III stopnia
- 1966 – Złoty Medal za projekt scenografii do „Orfeusza” Igora Strawinskiego w reżyserii Rodriguesa Alfredro w Teatrze Wielkim w Warszawie na Triennale Scenograficznym w Nowym Sadzie; Nagroda Państwowa I stopnia
- 1967 – Złoty Medal za projekt scenografii do „Orfeusza” Igora Strawinskiego w reżyserii Rodriguesa Alfredro w Teatrze Wielkim w Warszawie na Quadriennale Scenografii w Pradze
- 1975 – nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia
- 1988 – Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
- 1998 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- 2000 – Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (za wybitnie zasługi w promowaniu Polski na światowej Wystawie EXPO 2000 w Hanowerze)[5]
- 2005 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[6]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Inne formy zapisu nazwiska: Andrzej Kreütz-Majewski, Andrzej Kreutz Majewski.
- ↑ Kreütz Majewski Andrzej, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-06-28] .
- ↑ Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Kościelcu [online], Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Kościelcu [dostęp 2024-09-11] (pol.).
- ↑ Lśnienie Kościelca, Konińska Fundacja Kultury, 20 grudnia 222 [dostęp 2024-09-11] (pol.).
- ↑ M.P. z 2001 r. nr 2, poz. 44.
- ↑ Lista laureatów medalu Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online], MKiDN [dostęp 2023-04-07] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Kreütz-Majewski, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-22] .
- Obrazy Andrzeja Kreutz Majewskiego w Galerii Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej. napiorkowska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- Laureaci Nagrody Ministra Kultury i Sztuki (Polska Ludowa)
- Ludzie urodzeni w Brdowie
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Odznaczeni odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
- Polscy reżyserzy teatralni
- Polscy scenografowie teatralni
- Urodzeni w 1936
- Zmarli w 2011
- Ludzie związani z Kościelcem